Trudno oprzeć się wrażeniu, że gaz jest ważnym paliwem w polskich domach i mieszkaniach. Dziś właśnie gazem często ogrzewamy budynki, korzystamy z niego również w kuchenkach gazowych oraz w przepływowych podgrzewaczach wody. Niestety, wyciek gazu jest cichy i niepozorny, tymczasem skutek wybuchu zazwyczaj tragiczny, stanowiąc śmiertelne zagrożenie dla domowników oraz sąsiadów. Dlatego tak ważne jest, aby szybko wykryć nieszczelność instalacji gazowej.
Instalacja gazowa w przepisach
Zanim podpowiemy, jak w sposób profesjonalny, ale i domowy wykryć nieszczelność instalacji gazowej, wyjaśnijmy, że rozumiemy przez nią cały zespół przewodów znajdujących się wewnątrz budynku, które rozprowadzają gaz ziemny. Z reguły tym paliwem zasilamy piec grzewczy i kuchenkę gazową, aczkolwiek służy on też podgrzewaniu wody.
Co jest kluczowe i niezwykle istotne dla bezpieczeństwa, gaz jest paliwem wybuchowym. Dlatego podlega restrykcyjnym przepisom, a sama instalacja musi spełniać właściwe przepisy prawne i normy. Jeżeli jest inaczej, instalacja gazowa nie może zostać oddana do użytku.
Jak wykryć nieszczelność instalacji gazowej?
Przede wszystkim gaz nie jest bezwonny. Wręcz przeciwnie, gaz w naszych domach i mieszkaniach ma specyficzny zapach, za co odpowiada związek chemiczny THT. Dzięki temu zazwyczaj możemy wystarczająco wcześnie wyczuć jego wyciek. Jednak nie oznacza to, że wyciek gazu jest bezpieczny. Nic z tych rzeczy, zwłaszcza jeżeli dojdzie do tego w nocy.
Dlatego warto stosować specjalne czujniki gazu i pomiaru ciśnienia w instalacji, które są obowiązkowe w kotłowniach gazowych. Takiego obowiązku nie ma natomiast w mieszkaniach, a szkoda, ponieważ wykrywają one gaz ulatniający się do otoczenia, co pozwala zaalarmować odpowiednie służby.
Stąd w mieszkaniach zwykle bazujemy na swoim węchu. Jeżeli podejrzewamy, że mamy do czynienia z wyciekiem gazu przy zaworze czy rurze, możemy wspomóc się roztworem wody z mydłem lub szamponem. Wystarczy pokryć podejrzane miejsce taką miksturą i sprawdzić, czy pojawią się na niej bąbelki powietrza. Jeżeli są one widoczne, oznacza to wyciek gazu. Roztwór można zastąpić specjalną pianką, aczkolwiek najskuteczniejszym rozwiązaniem jest czujnik, który poinformuje nas o ulatniającym się paliwie.
Natomiast przenigdy nie powinniśmy korzystać z zapalniczki oraz zapałek, co może skończyć się tragicznie. Stężenie gazu w powietrzu w ilości 5-15 proc. w połączeniu z ogniem grozi wybuchem. Jeżeli nawet do niego nie dojdzie, ryzykujemy omdleniem z powodu niewystarczającej ilości tlenu w powietrzu.
Jak zachować się po wycieku gazu LPG?
Jeżeli nieszczelność instalacji gazowej jest faktem, przede wszystkim nie należy panikować. Najważniejsze, aby zachować spokój i racjonalnie ocenić sytuację. W pierwszej kolejności powinniśmy pootwierać wszystkie okna w celu wywołania przeciągu. Oczywiście obowiązkowo należy też zakręcić główny zawór gazu, co odetnie dopływ paliwa do budynku. W myśl prawa budowlanego taki zawór musi znajdować się w granicy maksymalnie 10 m od obiektu.
Rzecz jasna po rozszczelnieniu instalacji LPG nie możemy w tym czasie korzystać z zapalniczek oraz zapałek, również do podpalenia papierosa. Co często jest bagatelizowane, nie należy też włączać świateł oraz urządzeń elektrycznych.
Jak sprawdzić szczelność instalacji gazowej LPG?
Jeżeli jesteśmy pewni lub podejrzewamy rozszczelnienie instalacji gazowej LPG i zastosowaliśmy się do powyższych wskazówek, następnie jak najszybciej powinniśmy skontaktować się ze specjalistami. Zlokalizują oni wyciek i sprawdzą, jak duża jest nieszczelność instalacji gazowej.
Przede wszystkim dokonają oni oględzin miejsca wycieku (np. kotłownia, mieszkanie, szacht instalacyjny), po czym wybiorą najlepszą metodę wykrycia nieszczelności. Jeżeli w próbie szczelności instalacji gazowej zostanie stwierdzony niewielki spadek ciśnienia – nieszczelność jest drobna. Przy dużym jego ubytku mamy do czynienia z wyciekiem większych rozmiarów. Oczywiście próba szczelności to tylko jedna z dostępnych metod przy wycieku tego paliwa. Pomocą specjalistom służą też detektory i inne urządzenia, które pomagają w weryfikacji szczelności instalacji LPG.
Zwłaszcza w tak niebezpiecznej sytuacji, jaką jest wyciek gazu, lepiej jest zapobiegać niż leczyć. Stąd też, żeby zabezpieczyć się przed wyciekiem gazu LPG z instalacji, warto we właściwy sposób dbać prewencyjnie o cały system. Dlatego fachowiec powinien regularnie sprawdzać stan instalacji gazowej. Układ powinien być też na bieżąco konserwowany, co należy do obowiązków właściciela lub zarządcy budynku. Pomogą też detektory. Wprawdzie nawet regularne przeglądy nie dają gwarancji, że nieszczelność instalacji gazowej nie będzie mieć miejsca, ale zwiększa szanse na właściwe działanie układu. Jeżeli natomiast rozszczelnienie instalacji gazowej LPG jest faktem, nie należy popadać w panikę, ale zachować spokój, m.in. w jak najkrótszym czasie zakręcając główny zawór gazu i otwierając okna. Następnie trzeba skontaktować się ze specjalistami. Do ich zadań należy sprawdzenie szczelności i uszczelnienie instalacji gazowej LPG. Utrzymanie instalacji w dobrym stanie, jej konserwacja i wsparcie specjalistów to najlepszy sposób, aby uchronić się przed wyciekiem i ewentualnym wybuchem gazu.
